Westfriesland
Thema

Westfriesland en vrouwenrecht

Geschiedenis gaat steeds vaker over vrouwen. In Nederland hebben vrouwen niet stilgezeten, ook niet in Westfriesland. In deze regio hebben vrouwen altijd zij aan zij met vaders, broers en echtgenoten geleefd, gewoond en gewerkt. Naast mannen beleefden zij ook de strijd tegen het water, de op- en neergang van de welvaart en de ontsluiting van het gebied. Toch hadden vrouwen eeuwenlang niet dezelfde rechten en plichten als mannen.

 

Geloof, welstand en de wet

De positie van vrouwen werd bepaald door geloof, welstand en de wet. Zo kregen meisjes uit lagere sociale klassen vaak geen scholing, of ze mochten alleen naar de naaischool of de huishoudschool. Meisjes uit hogere kringen mochten naar school om verpleegster of onderwijzeres te worden. Ze moesten dan echter wel ongehuwd blijven. Tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw was het gebruikelijk dat gehuwde vrouwen huismoeders werden. Hierover hadden zij zelf amper iets te zeggen.

 

De reformbeweging en kiesrecht

Aan het einde van de negentiende eeuw ontstond de reformbeweging. Knellende korsetten moesten weg, rokken werden korter en broeken werden onder vrouwen populair. Deze ontwikkeling ging op het platteland veel langzamer dan in de stad.
Na een lange strijd, bijvoorbeeld door Kee Groot uit Hoorn, kregen vrouwen in 1917 passief kiesrecht. Dat wil zeggen dat ze zich verkiesbaar mochten stellen maar zelf niet mochten stemmen. Twee jaar kregen vrouwen ook het recht om te stemmen. Daarvan konden ze bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1922 voor het eerst gebruikmaken. Vrouwen zoals Sophie Bronsveld-Vitring drongen toen ook door in de politiek.

 

De buitenwereld in

Vrouwen werden naast thuis ook in de buitenwereld actief. Soms waren er perioden van terugval, zoals vlak na de Tweede Wereldoorlog. Dit zorgde voor de opkomst van nieuwe verenigingen. Een voorbeeld hiervan is Man Vrouw Maatschappij. Deze feministische organisatie eiste voor vrouwen scholing, tijd voor zichzelf en een eigen inkomen.
De pil zorgde voor een dalend kindertal en dat verhoogde de ontplooiingsmogelijkheden van de vrouw. Zo kon zij bijvoorbeeld naar de moedermavo. Ook werden huishoudelijke taken een stuk lichter door automatisering.
Mannen moesten meeveranderen en leren dat huishoudelijke taken en kinderverzorging voor een deel ook hun verantwoordelijkheid is.

Toon 20 bronnen

Tijdvakken

Beschikbare tools

Overzicht van alle tijdlijnen

Overzicht van toen en nu

Overzicht van alle transcripties

Overzicht van bron(nen) op de kaart